Riyazü's-Salihin Arapça/Türkçe Metin Ve Çevirisi PDF ve ePUB
Riyazu's Salihin, "Salihlerin Çayırı/Bahçesi" anlamında İmam Nevevi tarafından kaleme alınmış hadis kitabı.
Yazılışından itibaren, Müslümanlar arasında çok rağbet gören bir kitap olan Riyazus Salihin, müellifi olan İmam Nevevi'nin en meşhur eseridir.
İmam Nevevi (Muhiddin Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî en-Nevevî el-Hızâmî el-Havrânî eş-Şâfiî (631-676/1233-1277)
Muhiddin Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî en-Nevevî el-Hızâmî el-Havrânî eş-Şâfiî (631-676/1233-1277). Hicrî yedinci asrın önde gelen muhaddislerindendir. 631 yılının Muharrem ayında Suriye’nin güneyindeki Nevâ Kasabası’nda doğdu.1 Doğduğu yere nispetle daha çok Nevevî ismi ile anıldı. Ticaretle uğraşan bir babanın oğlu olmasına karşın ticarete ilgi duymayan Nevevî, çocukluğunda Kur’an ile meşgul oldu ve ergenlik çağına yakın hafızlığını tamamladı. Babası 649 yılında onu Dımaşk’a getirdi. Yaklaşık iki yıl Revâhiyye Medresesi’nde öğrenim gördü. Bu süre zarfında Şâfiî fıkhına dair eserlerden et-Tenbîh’in tamamını ve el-Mühezzeb’in ibadetler bölümünün dörtte birini ezberledi.
Nevevî, 651 yılında babasıyla birlikte hacca gitti ve bir buçuk ay kadar Medine’de kaldı. Hacdan döndükten sonra ilim ve ibadetle olan meşguliyetini daha da artırdı. Hocalarından hadis, fıkıh, kelam, sarf, nahiv ve lügat alanlarında olmak üzere günde on iki ders alıyordu. Bir ara tıp tahsil etmek istediyse de bu alandan hoşlanmadı ve isteğinden vazgeçti.
Nevevî, Dımaşk’ta yaklaşık 28 yıl kaldı. Bu zaman zarfında uzun süredir Eyyûbîlerin hâkimiyetinde olan şehir, 658/1260 yılında önce Moğolların, ardından da aynı yıl Memlüklerin eline geçmişti.4 İlim ve edebiyat bakımından parlak bir devir olan Eyyûbîler döneminde ilmî açıdan Bağdat’ı geride bırakan Dımaşk ve Kâhire, çeşitli bölgelerden birçok ilim adamına ev sahipliği yaptı.5 Memlükler dönemi de İslamî ilimlerin gelişmesi açısından İslam tarihinin en parlak dönemlerinden biri oldu. Bu esnada Moğol istilasına uğrayan Doğu İslam dünyasından ve Haçlı saldırılarına maruz kalan Endülüs’ten çok sayıda ilim adamı yeni kurulmakta olan Memlük Devleti’ne sığındılar ve böylece Kâhire ile Dımaşk iki önemli ilim merkezi hâline geldi.6 İşte böylesine ilmî canlılığın ve fikrî çeşitliliğin bulunduğu bir ortamda yetişen Nevevî, farklı bölgelerden gelen pek çok hocadan ders alma imkânı buldu. Nevevî’nin hocalarından en meşhurları şunlardır:
Fıkıh alanında uzun süre ders aldığı Ebû İbrahim İshâk b. Ahmed b. Osman el-Mağribî (ö. 650), Dımaşk müftüsü Ebû Muhammed Abdurrahman b. Nuh el-Makdisî (ö. 654), Ebû Hafs Ömer b. Es’ad el-İrbilî (ö. 675), Ebu’l-Hasen Sellâr b. el-Hasen el-İrbilî (ö. 670); fıkıh usûlünde Ebu’l-Feth Ömer b. Bündâr et-Tiflîsî (ö. 672); hadiste yaklaşık on yıl ders aldığı, Müslim ve Buhârî şerhlerini okuduğu Ebû İshâk İbrahim b. İsa el-Murâdî el-Endelüsî (ö. 668), Sahîh-i Müslim’in tamamını dinlediği Ebû İshâk İbrahim b. Ebû Hafs el-Vâsıtî (ö. 662), Zeynüddîn Ebu’lBekâ’ Hâlid b. Yusuf en-Nablûsî (ö. 663), Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Muhammed b. Ahmed el-Makdisî (ö. 682); lügat, nahiv ve sarfta Fahruddîn el-Mâlikî, Ebu’l-Abbâs Ahmed b. Sâlim el-Mısrî ve Ebû Abdullah Muhammed b. Abdullah b. Mâlik el-Ceyyânî (ö. 672).
Çok sayıda öğrencisi olan Nevevî’nin en meşhur talebeleri kendisine altı yıl talebelik ve hizmet eden, Tuhfetü’t-Tâlibîn fî Tercemeti’l-İmam Muhiddin adlı eserinde Nevevî’nin hayatını kaleme alan Alâeddin İbnü’l-Attâr (ö. 724), Tehzîbü’l-Kemâl adlı hacimli eserin müellifi Ebu’l-Haccâc Yusuf b. Abdurrahman el-Mizzî (ö. 742), meşhur tarihçi İbn Kesîr’in babası Şihâbüddin Ebû Hafs Ömer b. Kesîr ve Endülüslü hadis hafızı ve Şafiî fakihi İbn Ferah el-İşbilî’dir (ö. 699).
Eğitim-öğretim faaliyetine ilk olarak Revâhiyye Medresesi’nde hocalarından Ebû İbrahim İshâk b. Ahmed b. Osman el-Mağribî’nin ders halkalarında muîdlik (asistanlık) yaparak başlayan Nevevî, daha sonra çeşitli medreselerde hocalık yaptı. 665 yılında Eşrefiyye Dârulhadisi şeyhi Ebû Şâme el-Makdisî’nin vefatının ardından onun yerine getirilerek on bir yıl boyunca bu medresede hadis dersleri verdi.
Nevevî, vefatından kısa bir süre önce Kudüs’ü ziyaret ederek oradan Nevâ’ya geçti. Bu ziyaretin ardından hastalandı. 676 yılında Receb ayının yirmi dördünde babasının evinde vefat etti ve Nevâ’da defnedildi.
